Stanisław Profic


Stanisław Józef Profic, urodzony 4 grudnia 1896 roku w Wadowicach, to postać, która zapisała się w historii Polski jako major piechoty Wojska Polskiego. Jego życie, pełne poświęcenia i odwagi, miało tragiczny koniec w kwietniu 1940 roku w Charkowie, kiedy to padł ofiarą zbrodni katyńskiej.

Był odznaczonym kawalerem Orderu Virtuti Militari, co podkreśla jego niezwykłe zasługi dla kraju oraz waleczność, która charakteryzowała jego służbę.

Życiorys

Stanisław Józef Profic przyszedł na świat 4 grudnia 1896 roku w Wadowicach. Pochodził z rodziny Kazimierza i Krystyny z d. Luberda, która od najmłodszych lat kładła duży nacisk na wartości patriotyczne. Przed rozpoczęciem I wojny światowej aktywnie uczestniczył w działalności Drużyn Sokolich, co miało duży wpływ na jego późniejsze decyzje.

W trakcie konfliktu zbrojnego stanął w szeregach Legionów, jako żołnierz 3 pułku piechoty. Podczas swojej służby brał udział w walkach na froncie karpackim, będąc częścią II Brygady Legionów Polskich. W czerwcu 1915 roku odniósł rany w starciach pod Rokitną, co nie zniechęciło go do dalszej walki. 25 czerwca 1915 roku awansowano go na chorążego, a już 1 lipca 1916 roku na podporucznika w Legionach.

Po zakończeniu I wojny światowej, na podstawie reskryptu Rady Regencyjnej z 25 października 1918 roku, Profic został przydzielony do Wojska Polskiego, gdzie objął stanowisko podporucznika. W 1918 roku uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej, walcząc w 2 pułku piechoty Legionów oraz 1 pułku piechoty Legionów. Po wojnie nie zrezygnował z kariery wojskowej, przechodząc weryfikację na stopień majora piechoty, uzyskując starszeństwo od 1 czerwca 1919 roku.

15 listopada 1922 roku został przydzielony z Rezerwy Oficerów Sztabowych Dowództwa Okręgu Korpusu Nr I do Powiatowej Komendy Uzupełnień w Warszawie, w której pełnił funkcję I referenta jako oficer nadetatowy 73 pułku piechoty. W czerwcu 1923 roku przeszedł do Wojskowej Kontroli Generalnej, gdzie pracował w Oddziale Kontroli Administracyjnej, a później w Korpusie Kontroli. Jego służba wojskowa zakończyła się 30 czerwca 1925 roku, kiedy to przeszedł w stan spoczynku.

W 1934 roku jego nazwisko figurowało w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień w Wilnie, z przydziałem mobilizacyjnym do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr III, co oznaczało, że był „przewidziany do użycia w czasie wojny”. Profic aktywnie działał także w środowisku byłych legionistów, a w 1931 roku wybrano go do prezydium Federacji Polskich Związków Obrońców Ojczyzny Województwa Wileńskiego.

Podczas mobilizacji w 1939 roku został powołany do służby czynnej. Niestety, po agresji ZSRR na Polskę, jego los się odmienił; trafił do niewoli sowieckiej i znalazł się w obozie w Starobielsku. Wiosną 1940 roku, w wyniku masowych represji, został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie. Jego ciało spoczywa w bezimiennej, zbiorowej mogile w Piatichatkach, gdzie od 17 czerwca 2000 roku utworzono oficjalny Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie. Stanisław Profic figuruje na Liście Starobielskiej NKWD, pod numerem 4020.

W dniu 5 października 2007 roku, minister obrony narodowej Aleksander Szczygło, na podstawie decyzji nr 439/MON, mianował go pośmiertnie na stopień podpułkownika. Równocześnie awans ten ogłoszono 9 listopada 2007 roku w Warszawie, podczas uroczystości zatytułowanej „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Ordery i odznaczenia

Stanisław Profic był osobą, która zdobyła wiele wyróżnień i odznaczeń, potwierdzających jego odwagę i zaangażowanie w służbie dla ojczyzny.

  • Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 7354,
  • Krzyż Niepodległości (24 października 1931),
  • Krzyż Walecznych (czterokrotnie),
  • Złoty Krzyż Zasługi (10 listopada 1928),
  • Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
  • Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości.

Przypisy

  1. Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 17.09.2024 r.]
  2. Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 20 [dostęp 05.10.2024 r.]
  3. Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 26.08.2024 r.]
  4. Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 28.08.2024 r.]
  5. „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 15.09.2023 r.]
  6. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 05.10.2007 r. w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie.
  7. Dziennik Rozporządzeń Komisji Wojskowej, 1918, R. 1, nr 1, Warszawa 1918, s. 4.
  8. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 49 z 29.11.1922 r., s. 868.
  9. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 43 z 29.06.1923 r., s. 433.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 53 z 14.05.1925 r., s. 257.
  11. Rocznik oficerski rezerw 1934, s. 326, 890.
  12. Rocznik Federacji Polskich Związków Obrońców Ojczyzny Województwa Wileńskiego, 1934 T. 1.
  13. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 432.
  14. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
  15. Banaszek, Roman i Sawicki 2000 ↓, s. 233.
  16. M.P. z 1931 r. nr 251, poz. 335 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  17. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych w poszczególnych działach pracy dla wojska”.
  18. a b c Kolekcja VM ↓, s. 1.
  19. a b Kolekcja VM ↓, s. 4.
  20. Kolekcja VM ↓, s. 3.

Oceń: Stanisław Profic

Średnia ocena:4.79 Liczba ocen:13