Rudolf Schwarz


Rudolf Schwarz to postać, która łączy w sobie wiele pasji i talentów. Urodził się 23 marca 1834 roku w Wadowicach, a swoją życiową drogę zakończył 24 maja 1899 roku w Bykowcach.

Był nie tylko polskim kupcem, ale także utalentowanym muzykiem i oddanym pedagogiem. Jego niezwykłe umiejętności i zaangażowanie w życie kulturalne sprawiły, że na stałe wpisał się w historię regionu oraz w świadomość społeczności, których był częścią.

Życiorys

Rudolf Schwarz urodził się 23 marca 1834 roku w Wadowicach. Pochodził z rodziny o niemieckich korzeniach, której członkowie zajmowali się handlem, ciesząc się przy tym względnie wysokim statusem majątkowym. Był jednym z dzieci Franciszka, który pełnił funkcję kupca, asesora magistrackiego oraz właściciela folwarku Szwarcowizna (zm. 1839) i Emilii z rodziny Kotschil. Miał również siostry, a w jego domu rodzinnym muzyka odgrywała ważną rolę.

W Wadowicach zdobywał wykształcenie w szkole głównej normalnej, a później w szkole realnej. Choć jego przeznaczeniem było kontynuowanie rodzinnych tradycji kupieckich, jego pasja do muzyki była nieodłączna. Od piątego roku życia uczył się gry na fortepianie i doskonalił swoje umiejętności na skrzypcach. Teoretyczne podstawy muzyki studiował pod okiem jednego z nauczycieli, Löfflera, który pochodził z Lipska. W 1853 roku odziedziczył sklep w Wadowicach po swoim wujku, w którym pracował przez trzy lata, aby w 1856 roku sprzedać ten interes i przenieść się do Lwowa.

W Lwowie nawiązał współpracę z Henrykiem Fuchsem, zakładając wspólnie sklep galanteryjny, a później także sklep fortepianowy. Jego lokale znajdowały się niedaleko domu przy ul. Teatralnej. Równocześnie rozwijał swoje zainteresowania muzyczne pod kierunkiem znawcy teorii muzyki, Karola Mikulego. W latach 1857-1858 stał się aktywnym członkiem Galicyjskiego Towarzystwa Muzycznego, a wkrótce później zasiadł w jego wydziale.

W tym okresie jego dom stał się miejscem pełnym muzyki i patriotycznej atmosfery. W latach 1869-1873 organizował cykliczne niedzielne „poranki muzyczne”, które zyskały dużą popularność w całym Lwowie. Podczas tych spotkań występował chór mieszany, który sam stworzył i który liczył około 70 osób. Rudolf grał na harmonium, organach, fortepianie oraz skrzypcach. Od 1866 do 1867 sprawował funkcję drugiego dyrygenta w operze Teatru Skarbka, a od 1868 roku pełnił rolę chórmistrza GTM. 12 listopada 1871 roku został mianowany zastępcą dyrektora Towarzystwa.

Rok 1874 oznaczał koniec jego działalności kupieckiej, poświęcił się w pełni karierze muzycznej. W 1875 roku Rudolf został profesorem gry na organach oraz nauczał teorii muzyki na kursie pedagogicznym. Od 19 stycznia 1878 pełnił rolę zastępcy dyrektora artystycznego lwowskiego Konserwatorium i Towarzystwa Muzycznego, a po ustąpieniu K. Mikulego w 1887 roku objął to stanowisko na zasadach tymczasowych. Ostatecznie, 8 maja 1888 roku został wybrany na stałego dyrektora artystycznego Towarzystwa Muzycznego i Konserwatorium. Funkcje te pełnił aż do swojej śmierci, a także redagował „Przegląd Muzyczny”, który ukazywał się krótko od początku 1877 roku. W trakcie swojej pracy kompozytorskiej stworzył niewielką liczbę utworów, w tym preludia, a także napisał podręcznik „Szkoła na harmonium” w 1898 roku, które kierowane było do amatorów.

Podczas powstania styczniowego w 1863 roku został mianowany przez Rząd Narodowy naczelnikiem Okręgu I w Wydziale V miasta Lwowa. Jego dom w centrum miasta służył jako miejsce spotkań dla spiskowców, w tym takich osobistości jak Edmund Różycki, Karol Różycki, Jan Stella-Sawicki, Michał Heydenreich, Romuald Traugutt oraz wielu innych. W jego mieszkaniu produkowano i magazynowano amunicję, a także ukrywano poszukiwanych powstańców, z pomocą żony Rudolfa.

W 1862 roku poślubił Ludmiłę z domu Zawilską, z którą miał trzy córki: Stanisławę (1864-1923, zamężną najpierw z Aleksandrem Tarnawieckim, a potem z Ludwikiem Baldwin-Ramułtem), Marię (zamężną z lekarzem dr. Władysławem Gedlem, babkę Marka Gedla) i Ludmiłę, która była znaną śpiewaczką i nauczycielką śpiewu w Paryżu pod pseudonimem Lody Palasara.

Zmarł niespodziewanie na chorobę serca w Zielone Świątki 24 maja 1899 roku podczas wizyty u córki. Jego pogrzeb, który odbył się 27 maja 1899 roku na starym cmentarzu w Bykowcach, prowadził proboszcz z Sanoka, ks. Bronisław Stasicki. Uczestniczyli w nim żałobnicy z rodziny oraz inne osoby przybyłe z Krakowa i Lwowa.

W wydarzeniu wziął także udział przyjaciel rodziny, lwowski architekt Władysław Halicki, który miał zaszczyt wykonać grobowiec rodzinny.

Przypisy

  1. Maryla Pałasz. Dworskie powidoki. „Tygodnik Sanocki”. Nr 19 (1168), s. 10, 09.05.2014 r.
  2. Elżbieta Orman: Rudolf Schwarz. Internetowy Polski Słownik Biograficzny. [dostęp 05.06.2021 r.]
  3. D. Kolbín: Schwarz (Schwarc), Rudolf (1834-1899), Musiker und Kaufmann. biographien.ac.at. [dostęp 05.06.2021 r.] (niem.).
  4. Osobiste. Z żałobnej karty. „Kurjer Lwowski”. Nr 567, s. 4, 09.12.1912 r.
  5. Księga Zmarłych 1904–1934 Sanok. T. J. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 139 (poz. 166).
  6. Księga aktów zejść rzym.-kat. Sanok 1878–1904. T. H. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 300 (poz. 101).
  7. Lwów. „Kurier Warszawski”. Nr 145, s. 11, 28.05.1899 r.
  8. Kronika. „Kurjer Lwowski”. Nr 146, s. 4, 28.05.1899 r.
  9. Seweryn Berson. Rudolf Schwarz. „Gazeta Lwowska”. Nr 119, s. 3-4, 27.05.1899 r.
  10. Stanisław Niewiadomski. Rudolf Schwarz. „Echo Muzyczne, Teatralne i Artystyczne”. Nr 22 (818), s. 249-250, 22.05.1899 r.
  11. Stanisław Niewiadomski. Kronika żałobna. Rudolf Schwarz. „Iris”. Nr I, s. 297-298, 1899 r.

Oceń: Rudolf Schwarz

Średnia ocena:4.56 Liczba ocen:12