Ada Sari, znana również jako Jadwiga Szayer, urodziła się 29 czerwca 1886 roku w malowniczych Wadowicach. Była to wybitna polska śpiewaczka operowa, która zasłynęła jako sopran koloraturowy. W ciągu swojej kariery artystycznej nie tylko zachwycała głosem, ale również pełniła rolę aktorki oraz pedagożki.
Jej życie zakończyło się 12 lipca 1968 roku w Aleksandrowie Kujawskim, gdzie pozostawiła po sobie niezatarte ślady w polskiej kulturze muzycznej.
Życiorys
Jadwiga Leontyna przyszła na świat w rodzinie z prawniczymi tradycjami, córka adwokata Edwarda Scheuera oraz Franciszki z Chybińskich. W wieku trzech lat jej ojciec postanowił zmienić rodzinne nazwisko na Szayer i wraz z bliskimi osiedlił się w Starym Sączu. Tam otworzył kancelarię adwokacką, a wkrótce objął stanowisko burmistrza, pełniąc tę funkcję przez osiemnaście lat.
Podczas swoich młodzieńczych lat zdobywała wykształcenie muzyczne, rozpoczynając od nauki śpiewu w gimnazjum w Cieszynie oraz kontynuując kształcenie na pensji sióstr Bożej Miłości w Krakowie. W latach 1905–1907 studiowała w Prywatnej Szkole Muzycznej hrabiny Pizzamano w Wiedniu, a następnie w latach 1907–1909 rozwijała swoje umiejętności wykładowe w Mediolanie. Jadwiga miała okazję występować na prestiżowych scenach operowych w Rzymie, a także na słynnych scenach takich jak La Scala w Mediolanie oraz Carnegie Hall w Nowym Jorku, gdzie obok niej występowała jej przyjaciółka Stanisława Zawadzka.
Czytając o jej karierze, nie można zapomnieć o jej wgłębieniu się w świat muzyki operowej, który obejmował najważniejsze dzieła operowe. Występowała w wielu koloraturowych rolach, demonstrując swoje niezwykłe umiejętności wokalne.
Kiedy wybuchła II wojna światowa, Ada osiedliła się w Warszawie, gdzie postawiła na rozwój edukacji muzycznej. Otworzyła własne studio operowe i z pełnym zaangażowaniem oddała się pracy dydaktycznej. Jej niezwykłe talenty pedagogiczne przyczyniły się do rozwoju takich artystek jak Halina Mickiewiczówna de Larzac, Bogna Sokorska, Urszula Trawińska-Moroz, Nina Stano, Maria Fołtyn, Zdzisława Donat, a także Lidia Kłobucka.
Po zakończeniu działań wojennych Ada na krótko powróciła na sceny operowe, jednak jej prawdziwym powołaniem stała się edukacja młodego pokolenia. Swoją karierę pedagogiczną kontynuowała w Konserwatorium Krakowskim, gdzie uczyła w latach 1946–1947. W 1947 roku, po powrocie do Warszawy, otworzyła klasę śpiewu w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej, zdobywając tytuł profesora nadzwyczajnego. Uczyła także w Średniej Szkole Muzycznej nr 1, kształcąc młodych artystów.
Na zakończenie jej życia, została pochowana na cmentarzu Powązkowskim, w Aleja Zasłużonych, na kwaterze 1-154, pozostawiając po sobie niezatarte ślady w historii polskiej muzyki.
Ordery i odznaczenia
Ada Sari jest postacią, która otrzymała liczne i prestiżowe odznaczenia za swoje osiągnięcia. Wśród nich znajdują się:
- Order Sztandaru Pracy II klasy, przyznany w 1960 roku,
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, nadany w 1953 roku,
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, otrzymany 9 listopada 1932 roku,
- Złoty Krzyż Zasługi, przyznany 11 lipca 1955 roku,
- Medal 10-lecia Polski Ludowej, wręczony 19 stycznia 1955 roku.
Upamiętnienie
W Nowym Sączu od 1985 roku ma miejsce Międzynarodowy Festiwal i Konkurs Sztuki Wokalnej im. Ady Sari. To wyjątkowe wydarzenie jest organizowane przez Małopolskie Centrum Kultury „Sokół”.
Przypisy
- a b Ada Sari | Życie i twórczość | Artysta [online], Culture.pl [dostęp 05.11.2023 r.]
- Za zgodą Namiestnika Lwowskiego w 1889 roku nazwisko Scheuer zamieniono na Szayer - Wacław Panek. Ada Sari (1886–1968) – śpiewaczka i pedagog. Studium biografistyczno-muzykologiczne. „Saeculum Christianum”. 17 (2010) nr 2. s. 213–240. [dostęp 05.11.2023 r.]
- Cmentarz Stare Powązki: JADWIGA SZAYER (ADA SARI), [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 26.06.2020 r.]
- DariuszD. Zaborek DariuszD., Rozmowa z Bogusławem Kaczyńskim [online], polityka.pl, 03.02.2009 r.
- WacławW. Panek WacławW., Ada Sari – legenda naszej współczesności [online], maestro.net.pl, s. 57 i 58.
- M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1144 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
- M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19.01.1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
- M.P. z 1932 r. nr 259, poz. 295 „za zasługi na polu artystycznem”.
- a b Ada Sari, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 08.04.2021 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Bogusław Skawina | Janina Brzostowska | Rafał Bujnowski | Paweł Orkisz | Zygmunt Niewidowski | Beniamin Sobaniec | Kubi Producent | DJ Hubertuse | Dawid Mateusz | Jerzy Zitzman | Tomasz Sordyl | Halina Filek-Marszałek | Berta Lask | Michał Sikorski (aktor) | Aleksandra Opalińska | Gabriela Molesztak | Edwin Jędrkiewicz | Carl Korn | Maria Kowalska (aktorka) | Rudolf SchwarzOceń: Ada Sari