Jan Kozakiewicz (polityk)


Jan Kozakiewicz, znany również pod pseudonimami Janko, Wojewoda oraz Wolter, był postacią o niezwykle bogatej historii, która miała znaczący wpływ na polską politykę w przełomowych momentach jej dziejów.

Urodził się 9 grudnia 1857 roku w Wadowicach, a swoje życie zakończył 15 marca 1927 roku w Kołomyi.

Był nie tylko politykiem, ale także działaczem socjalistycznym, który zasłynął jako poseł do austriackiej Rady Państwa, gdzie reprezentował interesy swoich wyborców oraz walczył o ich prawa.

Życiorys

Jan Kozakiewicz, syn Tomasza, woźnego, oraz Marianny Kaifas, cechował się niezwykłą aktywnością od najmłodszych lat. Po zakończeniu edukacji w szkole powszechnej w Wadowicach w 1877 roku, zdecydował się na naukę w Seminarium Nauczycielskim w Krakowie. W miejscu tym zainicjował działania w ramach tajnej Konfederacji Narodu Polskiego, a następnie wstąpił do jednego z tajnych kół rewolucyjnych, które zostało założone w Krakowie przez Ludwika Waryńskiego. Jako skarbnik tego stowarzyszenia był odpowiedzialny za szerzenie idei rewolucyjnych, m.in. poprzez kolportowanie broszur Bolesława Limanowskiego oraz Louisa Blanqui.

W lutym 1879 roku Kozakiewicz został aresztowany i spędził kilka miesięcy w więzieniu śledczym św. Michała w Krakowie. Jego proces, w którym oskarżono go wraz z innymi, trwał od lutego do kwietnia 1880 roku. Na szczęście, dzięki pracy obrońców udało mu się uniknąć skazania. Po wydaleniu ze szkoły udał się do Lwowa, gdzie rozpoczął praktykę jako szewc. Po uzyskaniu tytułu czeladnika, przystąpił do intensywnej działalności w ruchu socjalistycznym wśród lokalnych rzemieślników. Niestety, w 1882 roku ponownie został aresztowany i skazany na sześć miesięcy w związku z procesem grupy 26 socjalistów.

W 1888 roku Kozakiewicz osiedlił się w Nowym Sączu, gdzie dwa lata później dołączył do Galicyjskiej Partii Socjaldemokratycznej (GPSD). Na koniec 1892 roku wrócił do Lwowa, gdzie kontynuował swoją pracę w GPSD, a od 1897 roku w Polskiej Partii Socjalno-Demokratycznej Galicji i Śląska Cieszyńskiego. Aktywnie angażował się również w stowarzyszenie kulturalno-oświatowe „Siła”. Współpracował z wieloma czasopismami, takimi jak lwowskie „Przegląd Społeczny”, „Siła” oraz „Światło”, jak również berlińska „Gazeta Robotnicza”, krakowski „Naprzód” i londyński „Przedświt”. Jan miał także zaszczyt być redaktorem i wydawcą lwowskiego „Robotnika” w latach 1893–1899.

Jego twórczość literacka obejmowała m.in. dramat „Pokonani zwycięzcami”, który został wydany w Londynie w 1896 roku. Ponadto, aktywnie współpracował ze Związkiem Zagranicznym Socjalistów Polskich w Londynie, będąc członkiem polskiej delegacji na kongresach II Międzynarodówki, które odbyły się m.in. w Brukseli (1891), Zurychu (1893) i Londynie (1896).

Jan Kozakiewicz pełnił funkcję posła w austriackiej Radzie Państwa IX kadencji, reprezentując kuria V (powszechną) z okręgu nr 1 (Lwów) od 27 marca 1897 do 8 czerwca 1900 roku. W parlamencie wiedeńskim razem z Ignacym Daszyńskim stanowili oni dwóch posłów socjalistycznych pochodzących z Galicji, a oba zapisy weszły w skład Związku Posłów Socjalistycznych.

Po zakończeniu swojej kadencji poselskiej w lecie 1901 roku, Kozakiewicz udał się do Argentyny, gdzie w latach 1901–1903 pracował jako kolonista, prowadząc gospodarstwo rolne w prowincji Missiones. Jesienią 1903 roku przeniósł się do Stanów Zjednoczonych, gdzie zarabiał głównie jako malarz pokojowy. Mimo zmiany miejsca pobytu, jego zaangażowanie w życie polonijne pozostało na wysokim poziomie. Działał w Związku Socjalistów Polskich, pełniąc funkcję sekretarza generalnego, a także redagował w Chicago czasopismo „Robotnik”. Współpracował z Wydziałem Oświaty Związku Narodowego Polskiego w USA.

W trakcie I wojny światowej Kozakiewicz był aktywnym członkiem Komitetu Obrony Narodowej, który wspierał działania legionowe w latach 1914-1915, oraz uczestniczył w stowarzyszeniu La Pologne et la Guerre, prowadzącą akcję propagandową na rzecz niepodległości Polski w latach 1915-1918.

Po powrocie do Polski w 1923 roku, rozpoczął pracę w fabryce Stowarzyszenia Mechaników Polskich z Ameryki w Porębie, a później objął stanowisko dyrektora Kasy Chorych w Kołomyi.

Przypisy

  1. Józef Buszko, Polacy w parlamencie wiedeńskim – 1848-1918 Warszawa 1996 r., str. 419.

Oceń: Jan Kozakiewicz (polityk)

Średnia ocena:4.8 Liczba ocen:17