Józef Jan Guzdek to postać o znaczącym dorobku w Kościele katolickim oraz w strukturach wojskowych Polski. Urodził się 18 marca 1956 roku w Wadowicach, gdzie rozpoczął swoją duchową i intelektualną podróż.
Jest on polskim duchownym rzymskokatolickim, który uzyskał stopień doktora nauk teologicznych. W swojej karierze pełnił funkcję generała brygady Wojska Polskiego, co podkreśla jego zaangażowanie nie tylko w życie religijne, ale również w obronność kraju.
W latach 2001–2004 Józef Guzdek był rektorem Wyższego Seminarium Duchownego Archidiecezji Krakowskiej, a następnie, od 2004 do 2010 roku, pełnił funkcję biskupa pomocniczego w Krakowie. Jego misja w diecezji była charakterystyczna dla jego charyzmatycznego podejścia do duszpasterstwa.
Od 2010 roku do 2021 roku był biskupem polowym Wojska Polskiego, co oznacza, że odpowiadał za duszpasterstwo wśród żołnierzy. W latach 2021–2022 pełnił rolę administratora apostolskiego Ordynariatu Polowego Wojska Polskiego. Obecnie pełni zaszczytną funkcję arcybiskupa metropolity białostockiego, co stanowi zwieńczenie jego bogatej kariery duchownej.
Życiorys
Józef Guzdek to postać, która w swoim życiorysie ma wiele znaczących momentów. Urodził się 18 marca 1956 roku w Wadowicach, gdzie rozpoczął swoją edukację w Liceum Ogólnokształcącym im. Marcina Wadowity, które ukończył w 1975 roku, zdobijając tym samym świadectwo dojrzałości.
Po maturze, w latach 1975–1981, odbywał formację w Metropolitalnym Wyższym Seminarium Duchownym w Krakowie. Kontynuował również swoją naukę na Wydziale Teologicznym w Krakowie, gdzie uzyskał stopień magistra teologii w 1981 roku. 17 maja tego samego roku, w katedrze na Wawelu, przyjął święcenia kapłańskie, udzielone przez kardynała Franciszka Macharskiego, ówczesnego arcybiskupa metropolitę krakowskiego.
W 1998 roku, pracując nad dysertacją pod tytułem Koncepcja narodu i jego wolności w kaznodziejskim przekazie ks. Hieronima Kajsiewicza, obronił doktorat z nauk teologicznych na Wydziale Teologicznym Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie. Dodatkowo, w 2011 roku, zakończył kurs oficerski w Wyższej Szkole Oficerskiej Wojsk Lądowych im. gen. Tadeusza Kościuszki we Wrocławiu.
Przez pierwsze lata swojej posługi wykonywał funkcję wikariusza. W latach 1981-1983 pracował w parafii św. Apostołów Piotra i Pawła w Trzebini, a następnie, w latach 1983-1988, w parafii św. Klemensa w Wieliczce. W latach 1988-1994 był związany z parafią św. Anny w Krakowie. Od 1994 do 1998 roku pełnił rolę prefekta w Wyższym Seminarium Duchownym Archidiecezji Krakowskiej, a w latach 2001-2004 był rektorem tegoż seminarium.
Równocześnie wchodził w skład różnych organizacji, a w latach 1998-2004 pełnił funkcję kierownika Studium Formacji Stałej dla kapłanów archidiecezji krakowskiej. Był także odpowiedzialny za diecezjalne pismo „Notificationes” oraz kierował Wydawnictwem św. Stanisława BM Archidiecezji Krakowskiej. W 1999 roku dołączył do Sekcji Stałej Formacji Kapłańskiej przy Komisji Duchowieństwa Episkopatu Polski.
W dniu 14 sierpnia 2004 roku, papież Jan Paweł II mianował go biskupem pomocniczym archidiecezji krakowskiej z tytularną stolicą Treba. 15 września 2004 roku, w sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Krakowie-Łagiewnikach, przyjął święcenia biskupie, które udzielił mu kardynał Franciszek Macharski, a jego zawołaniem biskupim było „Tobie Panie zaufałem”, nawiązujące do obrazu Jezu ufam Tobie.
W latach 2004–2010 sprawował urząd wikariusza generalnego archidiecezji. Był odpowiedzialny za organizację podróży apostolskiej papieża Benedykta XVI do Polski w 2006 roku. 4 grudnia 2010 roku, papież Benedykt XVI mianował go biskupem polowym Wojska Polskiego, zastępując zmarłego w katastrofie smoleńskiej biskupa Tadeusza Płoskiego. Jego ingres do katedry polowej Wojska Polskiego w Warszawie miał miejsce 19 grudnia 2010 roku.
W 2011 roku został powołany do Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa przez Prezesa Rady Ministrów RP. 28 lipca 2015 roku prezydent RP Bronisław Komorowski mianował go na stopień generała brygady, co formalnie odebrał 1 sierpnia 2015 roku.
W 2021 roku, 16 lipca, papież Franciszek mianował go arcybiskupem metropolitą białostockim. 3 września 2021 roku kanonicznie objął archidiecezję, a dzień później odbył ingres do archikatedry białostockiej. Przez pewien czas pełnił również funkcję administratora apostolskiego ordynariatu polowego, aż do objęcia stanowiska przez jego następcę 12 lutego 2022 roku.
Z kolei 29 czerwca 2022 roku, w bazylice św. Piotra na Watykanie, odebrał od papieża Franciszka paliusz, co potwierdził przysięgą wierności papieżowi i jego następcom. Paliusz został mu nałożony 25 września 2022 roku w archikatedrze białostockiej przez arcybiskupa Salvatore Pennacchia, nuncjusza apostolskiego w Polsce.
W ramach działalności w Konferencji Episkopatu Polski, Józef Guzdek był wiceprzewodniczącym Rady ds. Apostolstwa Świeckich w latach 2010–2021. Ponadto pełnił funkcje delegata ds. Ruchu „Wiara i Światło”, Stowarzyszenia „Arka”, Duszpasterstwa Służby Celnej, Policji, Straży Ochrony Kolei, Harcerzy oraz Kombatantów przez wiele lat.
W 2011 roku uczestniczył jako współkonsekrator w sakrze biskupów pomocniczych diecezji Chicago, Alberta Rojasa i Andrzeja Wypycha.
Odznaczenia i wyróżnienia
Na mocy postanowienia prezydenta RPAndrzeja Dudy z dnia 4 października 2019, Józef Guzdek został uhonorowany Złotym Krzyżem Zasługi.
W 2012 roku przyznano mu Złoty Medal „Za Zasługi dla Pożarnictwa”, a rok później, w 2013, otrzymał Złoty Medal za Zasługi dla Policji. W 2018 roku wzbogacił swoje odznaczenia o niemiecki Krzyż Honorowy Bundeswehry w Złocie.
W 2021 roku nadano mu Złotą Odznakę Honorową Wrocławia, co również świadczy o dużym uznaniu jego osiągnięć.
Dodatkowo, w 2016 roku uhonorowano go Medalionem Pietą Miednoje 1940, a w kolejnych latach przyznano mu także medal okolicznościowy Rektora-Komendanta Akademii Sztuki Wojennej z okazji stulecia utworzenia Wyższej Szkoły Wojennej (2019) oraz Medal Stulecia Utworzenia Policji Państwowej (2019).
Książki
– 1998: Idea narodu i jego wolności w kazaniach księdza Hieronima Kajsiewicza CR (1812-1873), Kraków, ISBN 83-85245-98-7
– 1999: Rady dla młodych księży, Kraków, ISBN 83-87440-06-X
– 2001: Seminarium duchowne w Krakowie: 400-lecie, Kraków, ISBN 83-88971-02-6
– 2015: Impresje o Żołnierzach Wyklętych, Warszawa, ISBN 978-83-7031-952-6
– 2019: Kapelani wojskowi na drogach ku niepodległości: sto biogramów na stulecie Biskupstwa Polowego w Polsce, Warszawa, ISBN 978-83-938593-6-8
Pozostali ludzie w kategorii "Duchowieństwo i religia":
Jan Starostka | Edward Staniek | Robert Chrząszcz | Karol Kozłowski (duchowny) | Karol Fąferko | Bronisław Fidelus | Jan Paweł II | Władysław MączyńskiOceń: Józef Guzdek