Sanktuarium św. Józefa to ważny kompleks religijny, który obejmuje zespół klasztorny karmelitów bosych oraz kościół św. Józefa, zlokalizowany w malowniczej miejscowości Wadowice, przy ulicy Karmelickiej 22. Miejsce to jest często określane jako „Wadowicka Górka” lub po prostu jako klasztor „na Górce”, co wskazuje na jego niezwykłą lokalizację oraz duże znaczenie w obszarze duchowości.
Wadowickie sanktuarium stanowi ośrodek kultu, w którym szczególną czcią otaczani są św. Józef, Matka Boża Szkaplerzna oraz św. Rafał Kalinowski. Szerokie spektrum form pobożności oraz licznych pielgrzymek świadczy o dużym zainteresowaniu wiernych tym miejscem, które nie tylko pełni funkcje religijne, ale jest również ważnym punktem na mapie duchowej regionu.
Historia klasztoru i kościoła
W 1892 roku do Wadowic przybyli karmelici bosi, którzy wkrótce rozpoczęli budowę swojej siedziby. W latach 1897–1899 wzniesiono z czerwonej cegły trzynawowy kościół o stylu neoromańskim oraz południowe skrzydło klasztoru. Kościół ten został sakralizowany 27 sierpnia 1899 roku przez biskupa Jana Duklana Puzynę, będącego ówczesnym ordynariuszem diecezji krakowskiej.
2 września 1899 roku klasztor uzyskał status wikariatu, a w 1903 został ogłoszony przeoratą, co oznaczało jego pełne uformowanie jako odrębnej jednostki. Pierwszym przeorem, który objął tę funkcję, został o. Jan Chryzostom Lamos. Po trzech latach jego rolę przejął o. Rafał Kalinowski.
W okresie międzywojennym budynek klasztorny oraz seminaryjny przeszedł dwie istotne rozbudowy. W 1928 roku skrzydło zachodnie klasztoru zostało przedłużone o trzynaście metrów, a w latach 1934-1936 na potrzeby działającego tam prywatnego gimnazjum zrealizowano nowy, przestronny budynek, jednocześnie podnosząc całe zachodnie skrzydło o jedną kondygnację.
Po klęsce kampanii wrześniowej w 1939 roku, Wadowice znalazły się pod okupacją III Rzeszy. W ostatnich dniach października budynek gimnazjum przejął niemiecki urząd celny. W lipcu 1942 roku klasztor otrzymał informację o przejęciu przez Rzeszę niemiecką budynków klasztornych oraz gospodarstwa przyklasztornego. 23 stycznia 1945 roku celnicy opuścili klasztor, a ich miejsce zajęły wycofujące się jednostki Wehrmachtu, które po trzech dniach także musiały opuścić miasto, wcześniej jednak podminując klasztorne zabudowania. Na szczęście dzięki pomocy saperów radzieckich udało się unieszkodliwić miny.
Sanktuarium i pierścień papieski
19 marca 2004 roku obraz św. Józefa, który znany jest z wielu łask, został ozdobiony papieskim Pierścieniem Rybaka Jana Pawła II. W tym samym dniu kardynał Franciszek Macharski, będący wtedy arcybiskupem metropolitą krakowskim, przyznał kościołowi karmelitów bosi tytuł sanktuarium św. Józefa.
Niższe Seminarium
Przy klasztorze w latach 1892–2004 funkcjonowało Niższe Seminarium, znane także jako Mniejsze. Umożliwiło ono wychowanie około 250 kapłanów dla Karmelu, w tym sługę Bożego Anzelma Gądka (1884–1969), bł. Alfonsa Marię Mazurka oraz świątobliwego duszpasterza chorych o. Rudolfa Warzechę (1919–1999).
Relikwie
Warto zwrócić uwagę na cenne relikwie, które są przechowywane w miejscu kultu. Możemy tam zobaczyć relikwie św. Rafała Kalinowskiego, który był założycielem oraz pierwszym przełożonym klasztoru.
Zwiedzający mają również możliwość zobaczenia celi, w której mieszkał oraz zmarł św. Rafał.
Dodatkowo, w ołtarzu Matki Bożej Szkaplerznej znajduje się sarkofag, w którym złożone są relikwie bł. Alfonsa Marii Mazurka.
Duchowni związani z „Wadowicką Górką”
W historii Klasztoru Karmelitów Bosych w Wadowicach wyróżnia się kilka postaci, które miały istotny wpływ na jego rozwój oraz duchowość. Św. Rafał Kalinowski to jeden z najbardziej znaczących duchownych związanych z tą świątynią; był on nie tylko budowniczym klasztoru, ale również sprawował funkcję przeora w różnych okresach, w tym w latach 1892–1894, 1897–1898 oraz w 1906 roku. Jego kanonizacja miała miejsce 17 listopada 1991 roku, dokonana przez Papieża Jana Pawła II.
Warto również wspomnieć o bł. Alfonsie Maria Mazurku, który stał się jednym z 108 polskich Męczenników II wojny światowej. Był prefektem oraz nauczycielem w Niższym Seminarium, gdzie kształcił młodych ludzi w duchu karmelitańskim.
Nie można zapomnieć o Januszu Pawle II (Karolu Wojtyle), który w klasztorze „Na Górce” regularnie uczestniczył w spowiedzi oraz przyjął szkaplerz karmelitański, co podkreśla znaczenie tego miejsca dla jego duchowości.
Ostatnią postacią, którą należy wspomnieć, jest Honorata Gila, znanego jako historyk klasztoru oraz zgromadzenia Karmelitów Bosych. Jego badania i publikacje przyczyniły się do lepszego zrozumienia historii i duchowości tego miejsca.
Pozostałe obiekty w kategorii "Kościoły":
Bazylika Ofiarowania Najświętszej Maryi Panny w Wadowicach | Kościół św. Piotra Apostoła w WadowicachOceń: Sanktuarium św. Józefa oraz Klasztor Karmelitów Bosych w Wadowicach