Jan Hołowiński

---

Życiorys

Jan Hołowiński urodził się 10 stycznia 1892 roku w Wadowicach. Ukończył studia na Wydziale Komunikacyjnym Politechniki Lwowskiej, gdzie uzyskał tytuły magistra oraz inżyniera. Po zakończeniu I wojny światowej, przez pewien okres, pracował jako starszy asystent na swojej uczelni. Wkrótce potem przeniósł się do sektora gospodarki morskiej.

W 1925 roku rozpoczął zatrudnienie w Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowej (DOKP) Gdańsk, gdzie odpowiadał za organizację kolejowej obsługi portów. Gdy w 1927 roku powstało Polsko-Skandynawskie Towarzystwo Okrętowe „Polskarob” w Gdyni, Hołowiński objął tam stanowisko pierwszego prokurenta. Odpowiadał za szeroki zakres działań, w tym inwestycje i kwestie związane z przeładunkiem. Do jego zadań należało także wprowadzanie odpowiednich rozwiązań technicznych, które miały na celu podniesienie jakości pracy w portach. W ramach tych działań zakupił w Duisburgu w firmie „Demag” pierwszą w Europie wywrotnicę wagonową. Ponadto, kierował realizacją głównego zrębu portu węglowego w Gdyni i pracował tam aż do 1939 roku.

W czasie II wojny światowej Hołowiński przebywał w Sanoku. Podczas niemieckiej okupacji zatrudniony był w urzędzie gospodarczym (Wirtschaftsamt), prawdopodobnie na stanowisku referenta. Równocześnie angażował się w działalność konspiracyjną, wykorzystując swoje stanowisko do przekazywania przydziałów towarowych dla działaczy ruchu oporu oraz rodzin więźniów. W ramach Związku Walki Zbrojnej–Armii Krajowej prowadził wywiad gospodarczy, używając pseudonimu „Młot”. Regularnie przekazywał informacje Władysławowi Pruchniakowi oraz Władysławowi Skałkowskiemu, co miało na celu ostrzeganie społeczności przed planowanymi obławami przez Niemców.

Po wojnie, Hołowiński zaangażował się w prace związane z organizowaniem portu w Szczecinie. W latach PRL kontynuował działalność w sferze gospodarki morskiej, zajmując się między innymi spedycją oraz sprawami socjalnymi robotników portowych, a także współorganizując nowe formy pracy portowej. W 1948 roku pełnił funkcję doradcy handlowo-organizacyjnego w Dyrekcji Robotniczego Przedsiębiorstwa Przeładunkowego „Portorob”. Nawiązał również współpracę z Funduszem Wyrównawczym dla robotników portowych i pracował jako doradca techniczno-organizacyjny dla „C. Hartwig Gdynia”. Związany był z Centralnym Zarządem Transportu i Spedycji Międzynarodowej przy Ministerstwie Handlu Zagranicznego oraz z Instytutem Morskim w Gdańsku.

W ostatnich latach swojego życia Jan Hołowiński skupił się na pracy w dziedzinie edytorstwa, publicystyki oraz w zakresie opiniodawczym. Był autorem wielu artykułów prasowych dotyczących gospodarki morskiej oraz spedycji, a także wspomnień z działalności portu, które ukazały się w publikacji „Brama na świat Gdynia 1918–1939”. Stanowią one wartościowe źródło informacji dotyczących historii polskiego handlu zagranicznego. Jego teksty były publikowane w takich czasopismach jak „Technika i Gospodarka Morska”, „Transport”, „Biuletyn Ekonomiczny”, „Życie Gospodarcze” oraz „Tygodnik Morski”. Jan Hołowiński był powszechnie uznawany za znawcę oraz współtwórcę polskiej gospodarki morskiej.

Życie prywatne

Jan Hołowiński prawdopodobnie w 1922 roku zawarł małżeństwo z Kazimierą, z domu Czelny. Jego rodzina w czasie wojny przebywała w Krośnie. Był ojcem Jana Tomasza Hołowińskiego i Zofii Jolanty Hołowińskiej. Przed wojną mieszkał w Sopocie, przy ulicy Antoniego Abrahama, pod numerem 1, mieszkanie nr 4, gdzie po wojnie mógł korzystać jedynie z połowy wynajmowanego lokalu. Zmarł 29 kwietnia 1960 roku w Gdyni na skutek zawału serca. Pochowany został na cmentarzu katolickim w Sopocie 3 maja 1960 roku, obok swojej żony (kwatera F4-6-3).

---

Oceń: Jan Hołowiński

---