Jerzy Marcinkowski (lekarz)

---

Życiorys

Dzieciństwo i rodzina

Jerzy Marcinkowski przyszedł na świat 1 maja 1948 roku w Wadowicach, w rodzinie, w której medycyna miała głębokie korzenie. Jego ojciec, Tadeusz Marcinkowski, wilnianin (1917–2011), był wówczas lekarzem, a później został profesorem i kierownikiem Katedry i Zakładu Medycyny Sądowej Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie. Matka, Maria Aleksandra Marcinkowska z domu Rzewuska, była lekarzem pediatrą (1918-1975) i pochodziła z Petersburga, z rodziny o bankierskich tradycjach. Oboje rodzice rozpoczęli swoje studia przed wybuchem II wojny światowej, kontynuując naukę na tajnym Uniwersytecie Ziem Zachodnich w Warszawie, a następnie ukończyli je na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Poznańskiego, gdzie byli częścią pierwszego powojennego rocznika. W związku z obowiązującym wówczas systemem przymusowego zatrudnienia, przez wiele lat zmieniali miejsce zamieszkania, co spowodowało, że Jerzy niejednokrotnie podróżował z rodziną między Pakością, Tarnowem a Zieloną Górą, aż do Poznania, co pozwoliło mu doświadczyć elektryfikacji wsi.

Wspomnienia jego ojca, Tadeusza, związane z bitwą nad Bzurą we wrześniu 1939 roku, a także z Powstaniem Warszawskim, są niezwykle barwne i zostały uwiecznione w książce „Pamiętniki lekarzy”, wydanej przez Czytelnika w Warszawie w 1966 roku. Rodzina często przywoływała postać dziadka, Stanisława Marcinkowskiego (1882–1939), magistra farmacji oraz powstańca wielkopolskiego, który został zamordowany przez hitlerowców. Pomimo starań rodziny, nie udało się odnaleźć jego grobu.

Jerzy wyrastał w towarzystwie starszej siostry Ewy, primo voto Marcinkowska-Drążkowska, secundo voto Colonna-Walewska (ur. 1945), oraz młodszego brata Stanisława Janusza (ur. 1951), którzy również zostali lekarzami. W 1961 roku przeniósł się wraz z rodziną do Poznania, gdzie ukończył Szkołę Podstawową nr 54. Maturę zdał w 1965 roku w I Liceum Ogólnokształcącym im. Karola Marcinkowskiego, zlokalizowanym w sąsiedztwie Zakładu Medycyny Sądowej, gdzie jako licealista miał okazję pracować ze swoim ojcem.

Okres studiów

Jerzy Marcinkowski rozpoczął studia na Wydziale Lekarskim poznańskiej Akademii Medycznej w 1965 roku, równocześnie angażując się w prace naukowe. Jego pierwszym znaczącym osiągnięciem była publikacja artykułu pt. „Częstość występowania cech serologicznych wśród ludności polskiej A, B, 0, AB oraz A1, A2, a także układu MN”, który można znaleźć w dziele jego ojca „Dowody rzeczowe w praktyce sądowo-lekarskiej – Ślady krwi” (PZWL, Warszawa 1968). W trakcie studiów, był aktywnym członkiem trzech Studenckich Kół Naukowych: przy Zakładzie Higieny, Socjomedycznym i Anatomopatologicznym. W 1970 roku za swoje osiągnięcia studenckie został wyróżniony letnią praktyką w szpitalu w Palermo we Włoszech, co stanowiło dla niego ogromne wyróżnienie. Dodatkowo, był członkiem zarządu Studenckiego Towarzystwa Naukowego, a także plenum Rady Uczelnianej Zrzeszenia Studentów Polskich.

Praca naukowo-dydaktyczna

W 1971 roku uzyskał dyplom lekarza medycyny, a wkrótce potem podjął pracę jako pracownik naukowo-dydaktyczny w Zakładzie Higieny Ogólnej na swojej macierzystej uczelni. Już dwa lata później został starszym asystentem, a w 1974 roku obronił doktorat i uzyskał stopień doktora nauk medycznych. W 1975 roku awansował na adiunkta. Po ukończeniu stażu podyplomowego w 1972 roku rozpoczął wolontariat w Klinice Neurologii Akademii Medycznej w Poznaniu, gdzie zdobył specjalizację pierwszego oraz drugiego stopnia, a przez dwadzieścia lat pracował w powiązanej klinice.

Równocześnie, był zaangażowany w pracę Poradni Przeciwpadaczkowej oraz Poradni Neurologicznej Zespołu Opieki Zdrowotnej Poznań-Grunwald w latach 1974–1999. Od 2000 roku prowadzi prywatny gabinet neurologiczny. W latach 1994–1996 pełnił funkcję kierownika Zakładu Higieny w Instytucie Medycyny Społecznej na Wydziale Lekarskim, gdzie zmienił profil prac, dostosowując je do nowych możliwości laboratoryjnych. W 1998 roku został powołany na stanowisko zastępcy dyrektora, a następnie w 2001 roku objął funkcję dyrektora Instytutu Medycyny Społecznej. W 2001 roku, po przekształceniu tego Instytutu w Katedrę Medycyny Społecznej, objął stanowisko kierownika.

W 1998 roku uzyskał stopień doktora habilitowanego na podstawie ocen dorobku naukowego oraz rozprawy na temat funkcjonowania pacjentów z przewlekłym wirusowym zapaleniem wątroby. W 2004 roku został mianowany profesorem nadzwyczajnym Akademii Medycznej w Poznaniu, a w 2013 uzyskał tytuł profesora nauk medycznych. W tym samym roku rozpoczął pracę jako profesor zwyczajny w Wyższej Szkole Bezpieczeństwa w Poznaniu. W 2015 roku awansował na profesor zwyczajny na Uniwersytecie Medycznym w Poznaniu. Od 2017 roku wykłada na Wydziale Medycznym Uczelni Łazarskiego, a od 2018 na Wydziale Lekarskim oraz Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Zielonogórskiego.

Od 1983 roku jest biegłym sądowym w Sądzie Okręgowym w Poznaniu, specjalizując się w neurologii. Powoływany jest także do Uczelnianego Zespołu Orzekającego przy Katedrze Medycyny Sądowej Uniwersytetu Medycznego, gdzie zajmuje się wydawaniem opinii sądowo-lekarskich. Jest członkiem wielu towarzystw naukowych, w tym Polskiego Towarzystwa Higienicznego, gdzie w latach 2006-2018 pełnił różne funkcje, a obecnie jest wiceprezesem. Ponadto uczestniczy w pracach wielu komitetów i gremiów związanych ze zdrowiem publicznym oraz epidemiologią.

Jako promotor oraz recenzent swoją działalnością przyczynił się do rozwoju wielu prac doktorskich oraz habilitacyjnych, podkreślając swoją rolę w światowej nauce i badaniach, co należy uznać za jego istotny wkład w dziedzinę medycyny.

Publikacje

Jerzy Marcinkowski jest uznawanym specjalistą, który opublikował w sumie ponad 950 prac w takich obszarach jak higiena, epidemiologia oraz zdrowie publiczne. Jego prace obejmują również system opieki zdrowotnej, rozprzestrzenianie się chorób zakaźnych, a także zagadnienia dotyczące higieny szpitalnej i zakażeń szpitalnych. Dodatkowo, koncentruje się na problematyce jakości opieki medycznej, edukacji zdrowotnej, uzależnień oraz metod ich zapobiegania, a także chorób zawodowych i wypadków przy pracy.

Od 2005 roku pełni funkcję redaktora naczelnego kwartalnika naukowego „Problemy Higieny i Epidemiologii”, a od 2010 roku „Hygeia Public Health”. W 2015 roku dołączył również do redakcji „Medicus Mundi Polonia”, który jest publikacją wydawaną przez Fundację Pomocy Humanitarnej Redemptoris Missio w Poznaniu.

Oprócz tego, Marcinkowski jest redaktorem trzech akademickich podręczników dotyczących higieny, epidemiologii oraz zdrowia publicznego, a także autorem pięciu podręczników o pokrewnych tematach.

Odznaczenia

Jerzy Marcinkowski jest wybitnym lekarzem, który szczyci się licznymi odznaczeniami oraz nagrodami za swoje osiągnięcia.

Wśród jego wyróżnień można wymienić:

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
• Złoty Krzyż Zasługi,
• odznakę honorową „Za zasługi dla ochrony zdrowia”,
• liczne odznaczenia przyznane przez Polskie Towarzystwo Higieniczne.

Życie osobiste

Jerzy Marcinkowski, znany lekarz, jest osobą o wielu zainteresowaniach. Jego pasje obejmują szermierkę, jazdę konną, podróże, a także Medycynę holistyczną oraz filozofię.

Od 1972 roku jest w związku małżeńskim z Anną Marią Łukasiewicz, która pracuje jako nauczycielka. Para doczekała się dwóch synów: Macieja Jerzego, urodzonego w 1974 roku, który obecnie występuje jako śpiewak w Teatrze Wielkim w Poznaniu, oraz Michała Mikołaja, urodzonego w 1975 roku, który służy jako oficer policji w wydziale dochodzeniowo-śledczym.

Rodzina Marcinkowskich powiększyła się o wnuczki: Apolonię, Michalinę oraz Laurę.

---

Oceń: Jerzy Marcinkowski (lekarz)

---